1978 tarihinin 17 Nisan günü kendisine gönderilen bombalı paketi açmasıyla gelini ve iki torunlarıyla birlikte hayatını kaybeden Malatya eski Belediye Başkanı Hamit Fendoğlu, 42'inci ölüm yıl dönümünde. Peki Hamit Fendoğlu kimdir?

Memleket sevdasına düşmüş, haklının yanında haksızın karşısında durmuş, Hamido lakaplı siyasetçi Hacı Hamit Fendoğlu'nun hayat hikayesidir.

Hamid Fendoğlu 1919 yılında Malatya'da doğdu. Lise mezunudur. 27 Mayıs Darbesi'nden sonra, gösterilere katıldığı, Demokrat Parti'yi desteklediği için dava açıldı. Sonra savcıya karşı Bayar ve Menderes'i savunduğu için suçlama maddesi değiştirilip, idamla yargılandı.

XIII. Dönem Malatya Milletvekili seçildi. Oldukça sık gündeme gelen meclis içi kavgaları nedeniyle Adalet Partisi'nden ihraç edildi. Ferruh Bozbeyli’nin kurduğu Demokratik Parti’ye geçti. 1973 Milletvekili Genel Seçimlerinde bu partiden aday oldu, ama seçilemedi. 15 Şubat 1975'te Malatya’da meydana gelen saldırıda yer aldı.Tutuklanarak Adana Devlet Güvenlik Mahkemesi’nde yargılandı. Sonrasında bir süre Sivas'ın Gürün ilçesinde cezasını ifa ettikten sonra serbest kaldı. 11 Aralık 1977 yerel seçimlerinde bağımsız olarak Malatya Belediye Başkanı seçildi. Daha sonra Adalet Partisi'ne geçti.

Öldürülmesi ve Sonrasında Yaşananlar
17 Nisan 1978 tarihinde kendisine posta yoluyla gönderilen bombalı bir paketin elinde patlaması sonucu, gelini ve iki torunuyla birlikte Malatya'da hayatını kaybetti.

Olaydan sonra Malatya'da çok büyük gerginlikler yaşandı. 18 Nisan 1978 Salı günü sabahın erken saatlerinden itibaren kente, komşu il ve ilçelerden, köylerden akın akın insan gelmeye başladı. Gelenlerin bir bölümü belediyenin önünde, diğer bir bölümü de Samanpazarı’nda toplandı. Bir kol, Cezmi Kartay Caddesine yöneldi. Burada bulunan işyerlerinin çoğunluğu Alevilere aitti. Bir kol, Fuzuli Caddesine, bir kol Akpınar, Yoğurtpazarı, Mısırlı Çarşısı ve eski Halep Caddesine, bir kol da Turan Emeksiz Caddesine doğru “Kahrolsun Komünizm, katil Ecevit, Müslüman Türkiye, Dan Dan Hamido’ya intikam” sloganlarıyla yürüyüşe ve saldırıya geçtiler. Olayları yatıştırmak amacıyla bir konuşma yapan Malatya Cumhuriyet savcılarından Necati Sezener ile Adıyaman'dan gelen Jandarma Komando Birliği komutanı Yüzbaşı Arif Doğan saldırıya uğradı, her ikisi de bıçak ve kurşunla yaralandı. Saat 16.30 sıralarında komşu illerden gelen askeri birlikler saldırganları ve saldırıyı denetim altına aldılar.

Hamit Fendoğlu’nun ve yakınlarının cenazeleri, Bulgurlu Köyü’ne götürüldü. Cenaze törenine katılmak üzere eski Cumhurbaşkanı Celal Bayar, AP Genel Başkanı Süleyman Demirel, MSP Genel Başkanı Necmettin Erbakan ile MHP Genel Başkanı Alparslan Türkeş, Esenboğa Havalimanına giderler. Ancak, olaylar nedeniyle Malatya Havaalanı hava trafiğine kapatıldığı için, Bayar ve parti başkanları, uzunca bir süre Havaalanının açılmasını beklerler. Sonunda uçakla Malatya’ya, oradan da karayoluyla doğruca Bulgurlu Köyü’ne giderler.

KİM ÖLDÜRDÜ?

Hamit Fendoğlu öldürüldüğünde 4 aylık Malatya belediye başkanıydı.

Kargoyla gönderilen pakette bomba olduğunu fark edince gelini ve torunlarını kurtarmak için bombanın üzerine kapandı. Kendisini, iki torunu ve gelinini kurtaramadı.

Kasım Önal Adıyla Gönderildi
Paket 1960 darbesinde Yassıada’da beraber yattığı arkadaşı Kasım Önal’ın adıyla gönderilmişti.

Malatya eski belediye başkanı Naci Şavata zaten bir suikast beklediklerini hatta silahlandıklarını ve Hamido’nun etrafında etten duvar örerek onu korumaya çalıştıklarını söylüyor.

Paketi ilk alan Naci Şavata silahlı bir suikast beklediklerinden ve paketi gönderen kısmında Hamido’nun çok samimi arkadaşı Kasım Önal ismini görünce ihtimal vermemiş. Paketin üzerinde ‘Zata Mahsus’ yazmasaydı ben açardım diyor. 17 Nisan pazartesi günü Malatya’ya dönen Homido’ya paket verilmiş. Paketi makamında açmaya çalışan Hamido kutuyu açmakta zorlanınca ‘İçinizde sigara içen varmı?’ diye sormuş yanındakiler ’yok’ deyince paketi açmaktan vazgeçmiş. Hamido akşam kutuyla evine geçmiş.

Gazeteci Kemal Deniz Kasım Önal’ın zaman zaman kendisine meclis sigarası gönderdiğini bu yüzden hediye göndermesi garip karşılanmayan bir isim olduğunu kaydediyor.

Pakette Sigara Olduğu Zannedildi
Fendoğlu’nun Arkadaşı Abdullah Polatbaş bombalı paketi görenlerden. Polatbaş o anı anlatırken Sendika Başkanı Ahmet Karaslan’ın da pakette sigara olduğunu zannederek Hamido’ya ‘Bir sigara ver’ diyerek bombalı pakete uzandığını ve Hamido’yla birlikte paketi tuttuklarını arkasından Hamido’nun cebinden çıkardığı sigarayı vererek paketi açmadıklarını aktarıyor.

Gelini ve İki Torunu da Yanındaydı
Şavata paketi sehpanın üzerinde açmaya çalışan Fendoğlu’nun her iki yanında paketten şeker çıkacak beklentisiyle iki torunun olduğunu az ötede de gelinin olduğunu söylüyor. Hamido’nun paketin anahtarını bulup açmasıyla da paramparça olduğunu aktarıyor.

Malatya'da Seçilen İlk Sağcı Başkan
Hamido 1980 öncesi ihtilal şartlarının olgunlaştırılması için öldürülen siyasi şahsiyetlerden biri olarak tarihe geçti. Hamido Malatya’da seçilen ilk sağcı politikacıydı. Hamido ayrıca Malatya’da ‘Son Söz Milletindir’ diye bir gazete çıkarmış. Hamit Fendoğlu 1960 darbesi sırasında Menderes’le birlikte Yassıada’da yargılanmış ve üç yıl altı ay ceza almış. Kayseri ve Adana cezaevlerinde kalmış. 1965’te Adalet Partisi’nden Malatya milletvekili seçilmiş. Meclisin renkli ve kavgacı isimlerindendi. CHP’nin çok güçlü olduğu Malatya’da 1977 seçimlerinde daha çok sağ seçmenin oylarıyla Malatya Belediye Başkanı seçilmiş.

Malatya Olayları Diye Tarihe Geçti
Hamido’nun gelini ve torunlarıyla öldürülmesi Malatya’da bir infiale yol açtı. Alevi ve sunilerin bir arada yaşadığı Malatya’da 18 Nisan 1978 günü tarihte Malatya olayları olarak geçen kitle çatışmaları başladı.

Hamido’nun öldürülmesiyle çevre illerdeki aşiret mensupları Malatya’ya akın etmiş. Malatya üç günde harabeye dönmüş. Solculara ait olduğu bilinen yada sanılan yerler talan ediliyor. Provokasyonlar bununla da kalmıyor üç liseli genç işkence edilip öldürüldükten sonra tren yolunda parçalanarak bırakılıyor.

Malatya, Maraş, Madımak Olayları...
Malatya’da Madımak benzeri bir olay yaşatılmak isteniyor. Cuma günü toplumu yatıştırmak için Fendoğlu’nun arkadaşı emin Yücetaş panzerin üzerine çıkıp konuşma yapıyor. Hamido’ya gönderilen paketlerin aynılarından Maraş CHP ilçe başkanına, Adanalı bir iş adamına ve Emniyet Müdür Yardımcısına gönderiliyor. Bunlar ölümle sonuçlanmıyor. Bombalı paketleri gönderenler trafik kazasıyla ölüyorlar. İki ay sonrada Maraş Olayları patlak veriyor.

"Sizce Hamido'yu Kim Öldürdü?"
Malatya’ya olaylardan sonra gelen yabancı basının ‘Sizce Hamido’yu kim öldürdü?’ sorusuna Şavata ‘Ne sağcı, ne solcu. Hamido’yu kontrgerillalar öldürmüştür’ cevabını vermiş. Bu cevabın ardından yabancı basın mensupları çekim yapmaktan vazgeçip gidiyorlar.